قیام بابک خرمدین

نگاره‌ای منسوب به بابک

بابک در اوایل خلافت مأمون خلیفه عباسی، بر علیه تسلط اعراب بر ایران شورش بزرگی را آغاز کرد که از ابتدای حمله اعراب به ایران بی سابقه بود. وی در قسمت شرقی آذرآبادگان (آذربایجان امروزی) با شعار احیای آیینهای ایرانی و بیرون راندن اعراب از خاک ایران موفق شد توجه بسیاری از مردم را به خود جلب کند. پس از آن بود که هوادارن وی با پوشیــدن لباسهایـی به رنگ قرمــز نشان دادنــد که از بابـک پیـروی می کنند و بدین ترتیب سربازان بابک به سرخ جامگان شهرت پیدا کردند. بسیاری از اسناد تاریخی نشان می دهد که قسمت اعظم مردان آذربایجان در زیر پرچم بابک قرار گرفته و به نبرد با اعراب پرداختند. بدین گونه بابک بیش از 20 سال بر آذربایجان و ارمنستان تسلط کامل داشت. در طی این مدت بارها بین لشگریان او و سپاهیان مامون و معتصم نبردهای بزرگی صورت گرفت که در تمامی نبردها بابک موفق شد اعراب را شکست دهد. وی در طول بیست سال فرمانروایی خود بیش از پانصد هزار نفر از اعراب را قتل عام کرد.

در سال 221 هجری قمری معتصم فردی به نام خیذر (که در میان برخی ایرانیان به افشین معروف شد) را به جنگ بابک فرستاد. نبرد بین بابک و خیذر نزدیک به سه سال طول کشید و عاقبت بابک با نیرنگی به اسارت درآمد و جان خود را در راهی که آغاز کرده بود از دست داد.